Tips bij ontwikkelen online aanbod voor ontwikkeling

Het verzorgen van een online training of workshop vraagt heel wat anders van de trainer, maar ook van de deelnemer. Onderstaande tips helpen je bij het nadenken, vormgeven en verzorgen van een online aanbod.

DO:

  • Start bij het vormgeven van je module vanuit de leerdoelen die je wilt bereiken; Wat moeten de cursisten na afloop beheersen en op welk niveau (weten, weten hoe, laten zien hoe, in de praktijk toepassen)? Dit bepaalt namelijk het type activiteit dat daarbij past;
    Wanneer je hier goed over nadenkt bijvoorbeeld met behulp van deze werkwoordentabel dan geeft dit al richting aan de werkvorm die je kiest;
  • Realiseer je dat je online minder kunt doen dan offline;
    durf keuzes te maken en thema’s op te knippen in meerdere sessies;
  • Zorg voor interactie en afwisseling in je programma (anders haken cursisten cognitief af);
  • Toon het programma van de module bij de start & maak bij de start duidelijk welk doel je wilt bereiken; manage de verwachtingen;
  • Houd instructie minimaal (wat betreft tijd max. 5-10 minuten) en zoek vooral naar mogelijkheden waarin ze kunnen samenwerken (evoting, breakout-rooms);
  • Interactie vraagt om kleine groepen;
  • Zorg voor een testsessie waarin onzekere cursisten kennis kunnen maken met de techniek (bijv. teams) & maak duidelijk wat je van hen verwacht (gebruik een headset, zet je camera aan etc.);
  • Zorg dat je ondersteuning hebt van iemand die de techniek kent en zaken kan klaarzetten (en zich kan bezighouden met cursisten die problemen hebben);
  • Test het uit!
  • Ga vooral experimenteren. Je moet je op hun gemak voelen bij de hard- en software.
  • Denk goed na over je onderwijsontwerp en bereid je tot in de puntjes voor. Lesgeven in een connected of hybride classroom kost veel energie voor zowel docent als student, een goede voorbereiding kan dit enigszins verlichten.
  • Laat de les in de connected of hybride classrooms niet op zichzelf staan, maar maak het onderdeel van een groter blended onderwijsgeheel waarin studenten bijv. moeten voorbereiden door het bekijken van een kennisclip en/of na afloop een opdracht maken (Flipped classroom of blended leren).
  • Zorg dat je technische ondersteuning achter de hand hebt mocht er iets niet werken.
  • Zorg dat studenten voorbereid aan de les beginnen: Geef instructie over hoe studenten zich moeten voorbereiden qua inhoud (en hoe dit past in het geheel) maar ook wat ze nodig hebben om mee te doen in de hybride classroom (bijv. wifi, headset), hoe ze zich moeten gedragen en wat ze moeten doen bij problemen.
  • Experimenteer! Door de onderwijsvorm uit te proberen leer je de technologie kennen en leer je wat wel en niet werkt. Deel je bevindingen met collega’s.
  • Maak de lessen niet te lang maar houd het simpel, kort en bonding. Dit omdat de onderwijsvorm veel energie kost.
  • Zorg ervoor de studenten jou goed kunnen horen: Gebruik een goede microfoon en test het geluid aan het begin van de les (nota bene: dit is ook prettig voor slechthorende studenten die een ondertitel tool gebruiken).
  • Stel veel vragen en laat die door zowel F2F studenten als studenten op afstand beantwoorden: herhaal vragen van studenten zodat iedereen (ook online) de vraag kan horen.
  • Zorg ervoor dat studenten jou presentatie en wat je eventueel op een (white)bord schrijft goed kunnen zien. Deel bijv. de presentatie al via Teams of gebruik een online whiteboard waarbij iedereen mee kan kijken.
  • Vraag ook leerlingen die in de klas F2F aanwezig zijn een laptop mee te nemen, zodat de studenten tegelijkertijd en/of gezamenlijk (online) lesactiviteiten kunnen uitvoeren.
  • Activeer aan het begin van de les voorkennis door bijv. een quiz in te zetten (Raes, 2020) en wissel je instructie af met online activerende werkvormen (breakout rooms, stemtool of samenwerkomgeving).
  • Gebruik een chatkanaal of discussieforum zodat iedereen laagdrempelig vragen kan stellen. Handig is dan wel om een collega of een student te vragen de chat of het discussieforum te modereren.
  • Is er geen camera in je lokaal en wil je jou eigen device als laptop gebruiken? Let dan goed op of je wel goed zichtbaar bent: gebruik bijv. liever een tablet die je makkelijker mee kan nemen zodat je zichtbaar en hoorbaar blijft.
  • Gebruik kleine in-class groepen: maximaal 8 is in de klas is alleen goed te handelen.
  • Zorg voor een snelle, stabiele en bekabelde internetverbinding. Ook voor studenten thuis.

Probeer zeker eens de volgende gratis online tools;

  • mentimeter.com;
    Om vragen te stellen en antwoorden te presenteren.
  • padlet.com;
    Om deelnemers samen te laten werken op 1 beeld.
  • awwapp.com;
    online whiteboard.
  • tricider.com;
    verzamel online ideeën en stem.
  • mindmeister.com;
    online mindmappen
  • lucid.app
    online mindmappen
  • tool-wheel
    hulpmiddel voor selectie leerinterventies (doel > middel)
  • overzicht van 101 ICT-tools

DON’T

  1. Ga er niet van uit dat iedereen de laatste verbinding/hard-/software gebruikt.
  2. Ga er niet van uit dat iedereen alles online zomaar kan volgen, vraag dus tijdig of alles begrepen is.
  3. Verwacht en wil ook niet teveel: Het is een onderwijsvorm die veel energie kost. Houd het liever klein en simpel dan dat je teveel wil doen waardoor studenten afhaken.
  • Ga er niet vanuit dat alle leerlingen toegang hebben tot goed internet.
  • Ga er niet vanuit dat studenten op afstand het onderwijs op dezelfde manier ervaren als de studenten in de klas: Dat doen ze niet, onderzoek heeft aangetoond dat ze zich snel op afstand en minder betrokken voelen.
  • Begin niet zonder goed na te denken over hoe lesgeven in een connected of hybride classroom werkt en wat er voor nodig is om goed onderwijs aan te kunnen bieden aan in zo’n setting aan zowel de groep in de klas als op locatie (dat betekent dus een stukje professionaliseren en goed voorbereiden).
  • Ga er niet vanuit dat elke student een goede wifi aansluiting heeft.
  • Voorkom dat je alleen bezig bent met de studenten in de klas, of alleen met de techniek. Studenten zullen dan sneller afhaken.

Verwacht en wil ook niet teveel: Het is een onderwijsvorm die veel energie kost. Houd het liever klein en simpel dan dat je teveel wil doen waardoor studenten afhaken

TRAINERSWAARDEN IN ONLINE AANBOD

  • INTERACTIEF; deelnemers aanzetten actief bij te dragen.
    ⊗ praktische tip:
    werk bijvoorbeeld a.d.h.v. casussen die je inleidt met korte filmpjes waarin ze zichzelf herkennen – laat mensen reflecteren op bekend gedrag in de praktijk.
  • SAMENWERKING;
    ⊗ praktische tip:
    → Belangrijk om samen te weten wat je gaat doen en een goede rolverdeling te hebben.
    → Zorg voor iemand erbij die de techniek verzorgt.
    → Werk met een dubbel beeldscherm.
  • LEREN VAN ELKAAR
    ⊗ praktische tip:
    → ‘feedbackblokje’ stuur deelnemers vooraf een feedbackboekje & vraag ze gedurende de online bijeenkomst feedback geven aan elkaar (tip’s en top’s sturen bijv. via whatsappgroep).
  • INTERACTIE
    ⊗ praktische tip:
    → naast met elkaar in gesprek gaan zijn er meer manieren om de interactie aan te gaan – het gaat ook om de interactie met de lesstof bijvoorbeeld via kun materialen, meeschrijven of werkbladen.
  • OPEN
    ⊗ praktische tip:
    → Als trainer ben je de bouwvakker van de trainer > motiveer deelnemers met een open houding.
  • KENNISOVERDRACHT | MOTIVATIE
    ⊗ praktische tip:
    → zoek naar een actief, vitaal, rappe interactie met deelnemers – deelnemers moeten getriggerd blijven, dat motiveert.
    → samenspel van iets toesturen > vooraf kennis delen > mensen nieuwsgierig maken > zodat ze op zoek gaan naar antwoorden/oplossingen.
    → denk aan mogelijkheden voor de toekomst > bijv. onlinelearning, filmpjes die men kan bekijken.
    → speel in op de belevingswereld van onze oelgroep(en) zij zijn haast vergroeid met hun telefoon > daar moet het aanbod dan ook te vinden zijn
    → opties voor een WEBQUEST
  • STIMULEREN
    ⊗ praktische tip:
    → laat de deelnemers schitteren met creatieve opdrachtjes waar ze iets mee moeten doen in de training
    → tijdens pauze opdracht die ze voor zich moeten uitvoeren – buiten beeld
    → wanneer je vooraf een opdracht geeft > maak dan heel duidelijk wat deelnemers moeten doen (wat je verwacht).
  • ERVARING | EXPERIENCE
    ⊗ praktische tip:
    → biedt mensen een echte ervaring – laat ze iets beleven.
    → zorg voor prikkeling van alle zinnen – niet enkel het rationele en verbale > speel met muziek, stiltje, een verrassing,
    → pas breinleer toe.
    → praktisch; zorg voor een verrassing, een onverwachte wending, iets ontluikends dat een positieve reactie oproept en/of een extra’tje, .DUIDELIJKHEID